Alimlər görmə qabiliyyətini bərpa edən implant ixtira ediblər

Alimlər yaşa bağlı makula degenerasiyası olan 32 xəstədən 27-də mətni oxumaq və ətrafdakı dünyanı görmək qabiliyyətini bərpa ediblər. Onların gözlərinə zədələnmiş işığa həssas tor qişa hüceyrələrini əvəz edən bir sıra elektrodlar və infraqırmızı sensorlar yerləşdirilib. Bu barədə London Universitet Kollecinin (UCL) mətbuat xidməti məlumat yayıb.

"Bu, süni insan görmə inkişafında irəliyə doğru böyük addımdır. Biz ilk dəfə olaraq xəstələrin mərkəzi görmə qabiliyyətini bərpa etməyə və onların vəziyyətində əvvəllər əldə edilməmiş aydın yaxşılaşmaya nail olduq. Mətni müstəqil oxumaq qabiliyyətini bərpa etmək bacarığı xəstələrin rifahını, həyat keyfiyyətini əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdırır və bu xəstələrin müstəqil həyatını izah edir,"-deosent Mahi Muxit bəyan edib.
Tədqiqatçılar bu qənaətə Avropanın beş müxtəlif ölkəsində yaşayan yaşa bağlı makulyar degenerasiyanın quru formasından əziyyət çəkən 38 yaşlı xəstənin cəlb olunduğu klinik sınaqların bir hissəsi kimi gəliblər. Hamısı tor qişasının mərkəzi nahiyəsinə çoxlu sayda elektrodla təchiz olunmuş 2 x 2 mm ölçülü çipin yerləşdirildiyi prosedurdan keçməyə razılaşdılar.

Xüsusi eynəklərin yaratdığı infraqırmızı impulsları qəbul edən və xəstələrin zədələnmiş tor qişasında sağ qalan sinir hüceyrələrinin başa düşə biləcəyi elektrik siqnallarına çevirən xüsusi bir cihazdır. Bu, xəstənin təbii periferik görmə qabiliyyətinə mane olmadan eynəklərə quraşdırılmış kameralardan alınan görüntülərin beyinə ötürülməsinə imkan verir.

Klinik sınaqlar göstərdi ki, bu cihaz tam təlim kursunu bitirmiş 32 xəstədən 27-nin görmə qabiliyyətini uğurla bərpa edib. Bəzi hallarda, könüllülər görmə qabiliyyətini kəskin şəkildə yaxşılaşdıra və görmə kəskinliyi cədvəlində birinci yerdən sonuncu yerə "tullana" bildilər. Bununla belə, alimlər qeyd edirlər ki, 18 iştirakçı xoşagəlməz və ya ciddi yan təsirlər yaşayıb, onların 95%-i iki ay ərzində zərər vermədən aradan qalxıb.

Muxitin qeyd etdiyi kimi, peşəkar oftalmoloq bu çipi adi oftalmologiya klinikasında cəmi iki saat ərzində xəstələrin gözünə yerləşdirə bilər. Bu, quru yaşa bağlı makula degenerasiyası olanlar üçün maksimum əhatə dairəsini təmin etmək üçün çox vacibdir, onların sayı əhalinin sürətlə artan orta yaşı səbəbindən sürətlə artır.

Retinanın degenerasiyası haqqında

Makula degenerasiyası ən çox yayılmış göz xəstəliklərindən biridir, ilk növbədə yaşlılara təsir edir. O, adətən işemiya və müxtəlif damar patologiyaları nəticəsində yaranan mərkəzi retinada işığa həssas hüceyrələrin kütləvi şəkildə itirilməsi nəticəsində inkişaf edir. Bu gün bu xəstəlik korluğun əsas səbəblərindən biridir.

Əziz MUSTAFA