Alimlər Karbon qazını şəkərə çevirdilər

Çin Elmlər Akademiyasının Tiançjin Sənaye Biotexnologiyaları İnstitutunun alimləri karbon qazından və ya sənaye emissiyalarından əldə edilən metanol maddəni ağ şəkərə çevirən sistemi təqdim ediblər. Bu barədə “South China Morning Post” (SCMP) məlumat yayıb.

Texnologiya “in vitro” biotransformasiya deyilən prosesə əsaslanır: canlı orqanizmdən kənarda xüsusi yığılmış fermentlər dəsti sadə karbon birləşmələrini tədricən mürəkkəb şəkərlərə çevirir. Fermentlər canlı sistemlərdə kimyəvi reaksiyaları sürətləndirən zülal molekullarıdır. Onlar canlı orqanizmlərdə baş verən demək olar ki, bütün biokimyəvi reaksiyalarda katalizator kimi çıxış edirlər.

Laboratoriya şəraitində, “in vitro” biotransformasiyadan istifadə edərək, elm adamları 86% -ə qədər məhsuldarlıqla saxaroza əldə edə biliblər. İnkişaf da çox çevikdir. Sistem təkcə saxaroza deyil, həm də qida və əczaçılıq sənayesində tələbat olan fruktoza, nişasta, amiloza, amilopektin, sellobioza və digər karbohidratlar istehsal edə bilir.

Müəlliflərin fikrincə, karbon qazının birbaşa qida maddələrinə çevrilməsi kənd təsərrüfatının yükünü əhəmiyyətli dərəcədə azalda, su xərclərini azalda və karbon izini azalda bilər.

Qeyd olunur ki, texnologiya hələ də təkmilləşdirmə tələb edir - xüsusən də fermentlərin dayanıqlığının artırılması. Bununla belə, alimlər hesab edirlər ki, gələcəkdə o, şəkər və digər mühüm birləşmələrin ənənəvi istehsalına alternativ ola bilər.
Almaz Həsənli