Politico Aİ-nin ABŞ-dan 750 milyard dollarlıq enerji alacağına dair vədini fantaziya hesab edir

Avropa Birliyinin ABŞ-la ticarət müharibəsindən qaçmaq üçün üç il ərzində ABŞ-dan 750 milyard dollar dəyərində enerji alacağı vədini həyata keçirmək praktiki olaraq mümkün deyil. Bu qiymətləndirməni ekspertlərə istinadən “Politico” qəzeti verib.
Nəşrə görə, “Hazırda ABŞ-dan məhdud təchizat, texniki maneələr və Brüsselin idxal sövdələşmələri üzərində kifayət qədər səlahiyyətlərinin olmaması məqsədə çatmağın inanılmaz dərəcədə çətin olacağı anlamına gəlir”. “Kpler” əmtəə agentliyinin baş analitiki Lora Peycin sözlərinə görə, ittifaq tərəfindən təklif olunan məbləğ “sadəcə astronomikdir və tamamilə qeyri-realdır”.
Keçən il Aİ enerji idxalına 375 milyard avro, o cümlədən ABŞ-dan tədarüklərə 76 milyard avro xərcləyib ki, bu da Peycin fikrincə, ittifaq növbəti üç il ərzində Amerikanın enerji idxalını effektiv şəkildə üç dəfə artırmalı olacaq. Eyni zamanda o, boru kəməri ilə daha ucuz qaz tədarük edən Norveç kimi digər təchizatçılardan da qaçmalı olacaq.
“Kpler”-in xam neft analizinin rəhbəri Homayun Falakşahinin sözlərinə görə, Aİ hazırda xam neftin və yanacağın 12%-ni ABŞ-dan alır. Aİ neft emalı zavodlarının ABŞ-ın xüsusi xam neft qarışığının yalnız məhdud miqdarda emal edə biləcəyini nəzərə alsaq, bu rəqəm 14%-lik tavana qədər artırıla bilər. "Bu, həqiqətən fantastikdir," – ekspert deyib.
Aİ Komissiyasının yüksək rütbəli rəsmisi, anonimlik şərti ilə, sazişin Avropada kifayət qədər LNG infrastrukturu və “ABŞ tərəfində nəqliyyat imkanları” kimi “müəyyən şərtlərdən” asılı olacağını söyləyib. Bununla belə, o, "rəqəmlərin təsadüfi olmadığını, cəmiyyətin ehtiyaclarının təhlilinə əsaslandığını" təkid edib.
Mütəxəssislərdən birinin fikrincə, Aİ icra orqanı kimi ABŞ-dan tədarükləri asanlaşdıracaq, lakin enerji resurslarının alınmasında birbaşa rol oynamır - daha doğrusu, "özəl şirkətlərin niyyətlərinə əsaslanan" şeyi əks etdirir. Hələlik isə şirkətlər bunun iqtisadi əsasını görmürlər.
Almaz Həsənli