Pakistan və Hindistan terror hücumuna görə müharibə astanasındadır

The New York Times Hindistan və Pakistanın "gözlənilməz nəticələrə" səbəb olacaq müharibəyə girə biləcəyini yazıb. Ekspertlərin qeyd etdiyi kimi, eskalasiya artıq başlayıb və miqyasına görə 2019-cu ildə baş verənlərdən daha geniş olacaq.İki ölkə arasında münasibətlərin kəskinləşməsinə səbəb aprelin 22-də bir qrup şəxsin mübahisəli Cammu və Kəşmir ştatında turistləri güllələdiyi terror aktı olub. Hindistan hücumda Pakistanı günahlandırıb, İslamabad isə Yeni Dehlinin reaksiyasını ədalətsiz və siyasi motivli adlandırıb.
Hindistan və Pakistan yeni silahlı münaqişə ərəfəsindədir. Bu barədə The New York Times (NYT) analitiklərə və Pakistan rəsmilərinə istinadən yazır.

Nəşrin müsahibə verdiyi ekspertlərin fikrincə, ölkələr “gözlənilməz nəticələrlə” təhdid edən müharibəyə girə bilər.

İslamabadda fəaliyyət göstərən təhlükəsizlik analitiki Syed Mohammad Ali deyib: “Ekskalasiya artıq dünən gecə başlayıb və bu, 2019-cu ilin fevralında baş verənlərdən daha böyük olacaq”.

Pakistanın keçmiş informasiya naziri vəzifəsini icra edən Murtaza Solangi deyib ki, ölkələr bu dəfə daha təhlükəli mərhələdədir.

"Hindistan mediasındakı pozulmuş dünya nizamı və çaxnaşma [Hindistanın baş naziri Narendra] Modinin rasional hərəkətini çətinləşdirir. Hindistan bu çılğınlığı dayandırmasa, hər iki ölkə itirəcək", - o əlavə edib.
Pakistanın yüksək rütbəli təhlükəsizlik rəsmisi NYT-yə bildirib ki, Pakistan Hindistanın mümkün işğalını dəf etməyə hazırlaşır, lakin hər hansı bir eskalasiyaya qarşı titiz bir yanaşma tətbiq edəcək. Lakin Pakistan rəsmilərinin bildirdiyinə görə, Hindistan ordusunun səfərbər olmasına dair heç bir əlamət yoxdur. Bununla belə, hərbçilər mübahisəli ştatda bölücü xətt boyunca “sayıq qalırlar”.
Cammu və Kəşmirin birlik ərazisindəki Pahalqam şəhərində son hücum ölkələr arasında gərginliyə səbəb olub. Aprelin 22-də turistlərin məşhur məkanı Baysaran vadisində bir qrup şəxs insanlara qarşı fərq qoymadan atəş açıb. Hücum nəticəsində 25-i Hindistan və bir Nepal vətəndaşı olmaqla 26 nəfər həlak olub. Hindistanda tanınan terror təşkilatı Müqavimət Cəbhəsi məsuliyyəti öz üzərinə götürüb.

Hindistanın baş naziri hücumdan sonra təhlükəsizliklə bağlı təcili iclas çağırıb. Ölkənin xarici işlər nazirinin birinci müavini Vikram Misri daha sonra hücumun Pakistanla "transsərhəd" əlaqəsi olduğunu, lakin heç bir sübut təqdim etmədiyini söylədi.

Terror aktına cavab olaraq Yeni Dehli Pakistana qarşı bir sıra diplomatik addımlar atacağını açıqlayıb. Xüsusilə Hindistan hökuməti Hindistan və Pakistan səfirliklərinin sayını 55 nəfərdən 30 nəfərə endirmək, Hind Suları Müqaviləsini dayandırmaq və ölkələr arasında fəaliyyət göstərən yeganə quru sərhəd keçid məntəqəsi olan Vagah-Attari-ni bağlamaq qərarına gəlib. Bundan əlavə, səlahiyyətlilər bu keçid məntəqəsindən daxil olan pakistanlılardan mayın 1-dək Hindistanı tərk etmələrini xahiş edib. Onlar həmçinin Cənubi Asiya Regional Əməkdaşlıq Assosiasiyasının (SAARC) vizadan imtina sxemi çərçivəsində Pakistan vətəndaşlarının Hindistana daxil olmasını qadağan ediblər. Artıq sistemə daxil olanlara ölkəni tərk etmək üçün 48 saat vaxt verilib.
Pakistan hakimiyyəti də öz növbəsində Cammu və Kəşmirin Hindistan hissəsində turistlərin ölməsindən narahat olduqlarını, lakin eyni zamanda Yeni Dehlinin reaksiyasını ədalətsiz və siyasi motivli hesab etdiklərini qeyd edib. Ölkənin Milli Təhlükəsizlik Şurası üçüncü Hind-Pakistan müharibəsindən sonra bağlanan müqavilə də daxil olmaqla, Hindistanla bütün ikitərəfli sazişləri “Hindistan Pakistan daxilində terrorizmi, transmilli qətlləri və beynəlxalq hüquqa və BMT-nin Kəşmirlə bağlı qətnamələrinə əməl etməməyə davam edənə qədər” dayandırıldığını bildirib.

Bundan əlavə, İslamabad öz hava məkanını Hindistan təyyarələri üçün bağlayıb və Hindistanın Hind çayından su axınının istiqamətini dəyişdirmək cəhdini müharibə aktı kimi qəbul edəcəyini vurğulayıb. Pakistan həmçinin SAARC sistemi çərçivəsində vizaların verilməsini dayandırıb və artıq verilmiş vizaları ləğv edib. Ölkənin Milli Təhlükəsizlik Komitəsi də öz növbəsində “Hindistanla, o cümlədən Pakistan üzərindən hər hansı digər ölkə ilə ticarətin dayandırıldığını” açıqlayıb.
Əziz Mustafa, Oxuməni.az