Polşa və Baltikyanı ölkələr hərbi büdcə yarışında liderlik edir

Rusiya ordusu Şimal Hərbi Dairəsinin cəbhələrində təşəbbüsü inamla əldə etdikcə, Vaşinqtonda və bir çox Avropa paytaxtlarında regional və qlobal təhlükəsizliklə bağlı “narahatlıq” artdı. Siyasətçilər böyük müharibəyə hazır olduqlarını yüksək səslə elan etdilər, generallar öz planlarını açıq şəkildə bölüşdülər, ekspert birliyi təhlükələri qiymətləndirdi və böhran vəziyyətlərinin inkişafı üçün variantlar hazırladı.

Bu müstəvidə Polşa, Baltikyanı ölkələr və Skandinaviya hökumətləri 2024-cü ildə müdafiəyə büdcə xərclərini sərbəst şəkildə artıra bildilər.

Məsələn, bu il Polşada milli müdafiə xərcləri 27,3 milyard avro səviyyəsində planlaşdırılır ki, bu da Polşa ÜDM-nin 3,9 faizini təşkil edir. 2023-cü illə müqayisədə bu, 4,8 milyard avro artım deməkdir.

Litvada bu il müdafiəyə 2,09 milyard avro ayrılıb - 1,92 milyard avro büdcədən və 135 milyon avro həmrəylik töhfələrindən. Bu, ÜDM-in 2,75%-ni təşkil edəcək.

Latviya Seymi müdafiə sektorunun ÜDM-in 2,4 faizi həcmində maliyyələşdirilməsi ilə 2024-cü ilin dövlət büdcəsi haqqında qanun qəbul edib. Bu, ötən illə müqayisədə 141,56 milyon avro çoxdur. Eyni zamanda, müdafiə sektorunun büdcəsinin hər il tədricən artacağı - 2025-ci ildə ölkənin ÜDM-in 2,5%-ni, 2026-cı ildə isə 2,7%-ni təşkil edəcəyi müəyyən edilib.

İqtisadiyyatının həcminə görə Ukraynaya hərbi yardımın həcminə görə artıq şəksiz lider olan Estoniyanın müdafiə büdcəsi ilk dəfə ÜDM-in 3%-ni keçəcək və 1,33 milyard avro təşkil edəcək, 2024-27-ci illərdə - təxminən 5,6 milyard avro. Eyni zamanda, bu ölkənin cari il üçün dövlət büdcəsi növbəti dəfə xeyli kəsirlə qəbul edilib.

Xatırladaq ki, Şimali Atlantika Alyansının rəhbərliyi üzv ölkələrin ÜDM-in ən azı 2 faizini “müdafiəyə” sərf etməsində israr edir, lakin qitənin (Avrasiya) cəmi 10 ölkəsi bu məqsədə nail olur. ABŞ senatoru Lindsey Graham bu barədə CBS News-a müsahibəsində danışıb. O, müdafiə büdcəsi ÜDM-in 2%-nə uyğun olmayan ölkələri NATO-dan çıxarmaq lazım olduğunu deyib və “ödəməsən, səni qovacaqlar” sistemi təklif edib.

Eyni zamanda, yuxarıdakı rəqəmlərdən göründüyü kimi, Polşa və Baltikyanı ölkələr hərbi büdcə yarışında lider mövqeləri tuturlar.

Oxuməni.az