Neftçilər işçilərin ixtisar edilməsinə baxmayaraq tətili davam etdirirlər
Qazaxıstanın qərbində yerləşən neft xidmətləri şirkətinin işçiləri ixtisar dalğalarına baxmayaraq, iş şəraitinin yaxşılaşdırılmasını tələb edərək tətilləri davam etdirirlər.
Bildirilir ki, Mangistau bölgəsində yerləşən West Oil Software şirkətinin 500-ə yaxın işçisi keçən həftənin əvvəlində işi dayandıraraq aksiyalar keçirməyə başlayıb. Əsas tələb “KazMunayQaz” (KMG) dövlət neft-qaz şirkətinin törəmə müəssisələrində ixtisar edilən işçilərin işə götürülməsidir.
Tətil edən işçilər iddia edirlər ki, 2018-ci ildə əvvəllər işlədikləri KMG törəmə müəssisələrinin ixtisar edilməsi və işçilərini digər özəl şirkətlərə köçürməsi qərarının əmək haqqının durğunluğuna səbəb olan xərcləri azaltma tədbiri olub.
West Oil Software gərginliyi azaltmaq niyyətində olmadığını nümayiş etdirdi. Dekabrın 13-də şirkətin qeyri-qanuni tətil adlandırdığı yeddi işçi işdən çıxarılıb. Həmin həftənin sonunda daha 19 işçi işdən çıxarıldı. İşdən çıxarılmalara dekabrın 11-də Karakiyanski Rayon Məhkəməsi icazə verib.
Dekabrın 18-də West Oil Software şirkəti əvvəlki kollektiv müqaviləyə tam uyğun olduğunu və tətil edən işçilərin öz tələblərində dürüst olmadıqları barədə bəyanat yayıb. Bəyanatda deyilir:
“Şirkət işçilərə digər neft-servis şirkətlərinin maaşından artıq əmək haqqı verir".
Bu arada West Oil Software işçiləri şirkətin orta hesabla təxminən 735 min tenge (1600 ABŞ dolları) maaş verdiyini iddia edəndə qeyri-səmimi olduğunu iddia edirlər.
“Niyə 320-350 min təngə maaşdan danışmırlar və daha yüksək maaşları göstərmirlər?” Bu barədə AzadlıqRadiosunun Qazaxıstan xidmətinə Alibek Koşçanov məlumat verib. “Mən demirəm ki, 735 min tenge maaş yoxdur, ancaq onu yalnız normadan artıq işləyən, gecə-gündüz istirahət etmədən işləyən insanlar qazanır”.
Başqa bir şikayət, işçilərin köhnə texnologiya ilə kifayətlənmək məcburiyyətində olmasıdır. 2021-ci ildəki əvvəlki tətildən sonra şirkət çatışmazlığı aradan qaldıracağına söz verdi, lakin sonda heç nə edilmədi, işçilər deyirlər.
Koşçanov bildirib ki, müəssisənin istifadəsində olan 98 avtomobildən yalnız 28-i yararlı hesab edilib.
“Uşaqlar hər dəfə işə gələndə həyatlarını riskə atırlar. Avadanlıqlar o qədər köhnəlib ki, dibindən yolu görə bilərsiniz”, – West Oil Software sürücüsü Sandibek Kosanov Azattyk-ə bildirib.
KMG West Oil Software-in işçi qüvvəsini cəlb etmək üçün müraciətləri rədd etdi. KMG deyir ki, törəmə şirkətlər ləğv edildikdə, kadr dəyişikliyi işçilərin xeyir-duası ilə həyata keçirilib və şirkətin dediyinə görə, restrukturizasiya müqaviləsi çərçivəsində 11 milyon tenge birdəfəlik ödənişlər alıb. Bununla belə, şirkət avadanlığın təmirə ehtiyacı olduğunu və növbəti üç il ərzində yüzlərlə aqreqatın dəyişdiriləcəyini etiraf edib.
Neftlə zəngin Mangistau bölgəsi uzun müddətdir ki, tətillər ocağı olub, hökumət və işəgötürənlər buna sərt repressiyalarla cavab veriblər.
2021-ci ilin yayında West Oil Software əmək haqqının artırılması tələbi ilə piketlər keçirdi. Bu tətillər şirkətin üçdə bir maaş artımı təklif etməsi ilə nəticələndi.
Daha yaxşı iş şəraiti axtaran işçilər, prezident Qasım-Jomart Tokayevin həmin ilin sentyabrında söylədiyi fikirlərlə daha da həvəsləndirilmiş ola bilər.
Manqistauda iqtisadi inkişafla bağlı keçirilən tədbirdə çıxış edən Tokayev qeyd edib ki, ölkədə əmək mübahisələrinin 80 faizi bu regionda baş verir. O, bunun günahını şirkətlərin üzərinə atıb.
“Özəl şirkətlərin bəzi menecerləri işçiləri tətilə sövq edir”, - Tokayev bildirib. “Ayrılan pulu işçilərə vermirlər, ciblərinə qoyurlar”.
Oxuməni.az